9789740216278 

ฉัตรดาว ลีเชวงวงศ์ 

การเมืองในราชสำนักฝ่ายใน สมัยรัชกาลที่ ๕ 

มติชน 

 

298 

ในสมัย "รัชกาลที่ 5" ถึงแม้จะปรากฏบทบาทของสตรีในสังคมไทยเพิ่มมากขึ้น มิได้ถูกจำกัดอยู่ในบ้านเรือนดังเช่นในอดีต โดยเฉพาะสตรีที่อยู่ในระดับชนชั้นนำในราชสำนักที่ได้ปรากฏบทบาทออกมาสู่สังคมภายนอกเพิ่มขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม ยังปรากฏบทบาทของสตรีตามขนบของสังคมยุคจารีต ที่สตรีถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือเพื่อเชื่อมสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มอำนาจต่าง ๆ ในสังคม ดังนั้นจึงปรากฏถึงความพยายามสร้างความสัมพันธ์เชิงอำนาจผ่านการเข้ารับราชการของพระภรรยาเจ้าและพระภรรยา แสดงถึงความเชื่อมโยงของการเมืองในราชสำนักฝ่ายหน้าที่มีอิทธิพลและส่งผลกระทบต่อราชสำนักฝ่ายใน